Zoeken
Onderwerp

Vulva en vagina

Veel mensen gebruiken het woord ‘vagina’ als ze eigenlijk de vulva bedoelen. De vulva is het gehele vrouwelijke geslachtsorgaan. De vagina is het kanaal naar de baarmoedermond. Omdat de geslachtsorganen van de vrouw deels aan de binnenkant en deels aan de buitenkant zitten, zijn ze wat moeilijker te zien dan bij mannen. Lichamelijke signalen voor opwinding zijn bij vrouwen ook minder zichtbaar. Om van seks te genieten, is het belangrijk om te weten wat waar zit en welke rol de verschillende onderdelen spelen bij seks.

Buitenkant

De onderdelen die je aan de buitenkant ziet, zijn samen de vulva. De vulva bestaat uit de venusheuvel, de binnenste en buitenste schaamlippen, de clitoris, het plasgaatje en de opening van de vagina.

Venusheuvel

De venusheuvel is de verdikking op het schaambeen, onderaan de buik van de vrouw. De venusheuvel is meestal begroeid met schaamhaar. Naast haren, talg en zweetklieren, bevat de huid hier veel zenuwen die de venusheuvel gevoelig maken voor seksuele prikkeling. Onderaan de venusheuvel beginnen de schaamlippen.

Schaamlippen

De opening van de vagina wordt omsloten door de binnenste en de buitenste schaamlippen. De binnenste schaamlippen zijn bij de meeste vrouwen wat groter dan de buitenste. Maar dit verschilt erg per persoon. Als een vrouw opgewonden wordt, zwellen de schaamlippen op, doordat er meer bloed in stroomt. De schaamlippen zijn vaak gevoelig en kunnen prettig zijn om aan te raken tijdens het vrijen.

Clitoris

Voor vrouwen is de clitoris een hele gevoelige plek. En voor seksueel plezier is de clitoris net zo belangrijk als de penis voor een man. De clitoris is een stuk groter dan de meeste mensen denken. Aan de buitenkant is maar een klein gedeelte zichtbaar: een bobbeltje zo groot als een erwt. Dit bobbeltje heet de glans-clitoris en ligt ongeveer waar de binnenste schaamlippen samenkomen.

Een veel groter deel van de clitoris is niet zichtbaar en loopt door achter de schaamlippen en rond de vagina. De hele clitoris bestaat uit de glans-clitoris, de vleugels van de clitoris en twee zwellichamen.

Tijdens opwinding zwellen de clitoris en hierdoor ook de binnenste schaamlippen. De clitoris wordt dan extra gevoelig. Door de (glans van de) clitoris te likken of te strelen kan een vrouw klaarkomen.

Vlak voor het klaarkomen verdwijnt de glans-clitoris onder de capuchon, een soort kapje van huid. Rechtstreekse aanraking van de glans-clitoris kan te gevoelig of zelfs pijnlijk zijn. Aanraking van het gebied eromheen, de schaamlippen en de ingang van de vagina, is dan prettiger.

Plasgaatje

Tussen de clitoris en de opening van de vagina ligt het plasgaatje. Dat is het begin van de urinebuis. Bij vrouwen is de urinebuis gevoelig voor infectie. Zeker na het vrijen, omdat er dan meer bacteriën in de buurt komen. Het is daarom aan te raden om na het vrijen te plassen.

Opening vagina

De vagina is het kanaal tussen het maagdenvlies (dat eigenlijk geen vlies is, zie hieronder) en de baarmoedermond. De meeste vrouwen hebben het over hun vagina als ze zowel de vulva als de vagina bedoelen. Maar eigenlijk is de vagina een deel van de vulva, omdat je die (deels) aan de buitenkant ziet. Het gebied rondom de ingang van de vagina en het begin van de vagina is erg gevoelig. Aanrakingen en bewegingen zijn hier goed voelbaar.

Binnenkant

Er zijn veel misverstanden over de inwendige geslachtsorganen bij de vrouw. Dit komt omdat deze moeilijk te zien en te voelen zijn. Aan de binnenkant zitten de vaginawand, het maagdenvlies en de baarmoeder(mond). Ook kan je van binnenuit de achterkant van de clitoris voelen (dit wordt vaak de G-spot genoemd).

Vaginawand

De vagina is geen holle buis, maar een wijde ruimte met een relatief nauwe opening. Bij seksuele opwinding wordt de vaginawand dikker en vochtig. Ook verandert deze van vorm, positie en afmeting. Er wordt als het ware meer plaats gemaakt voor een vinger, penis of seksspeeltje. Hierdoor kan deze makkelijker naar binnen. De vaginawand wordt aan het buitenste deel omsloten door de bekkenbodemspieren. Deze spieren spelen een belangrijke rol bij geslachtsgemeenschap. Als een vrouw niet voldoende opgewonden is, zijn deze spieren gespannen en kan een vinger, penis of seksspeeltje moeilijk naar binnen.

Maagdenvlies

‘Maagdenvlies’ is eigenlijk een verkeerd woord. Het ‘maagdenvlies’ is namelijk helemaal geen vlies, maar een randje weefsel aan de binnenkant van de vagina. Het sluit de vagina dus niet af. Dat kan ook niet, want dan zou het menstruatiebloed niet door de vagina naar buiten kunnen. Het randje is vaak geribbeld en heel rekbaar. Als een vrouw bloedt bij de eerste geslachtsgemeenschap, komt dit meestal omdat ze niet voldoende opgewonden en ontspannen is. Het zegt dus niets over wel of niet maagd zijn.

Heel soms komt het voor dat het randje zo dik en stug is, dat het de vagina afsluit. Dit kan klachten geven omdat het menstruatiebloed er niet uit kan. Dit is te verhelpen met een kleine operatieve ingreep. Lees meer over maagdelijkheid en het ‘maagdenvlies’ in de brochure Feiten en fabels over maagdelijkheid en het maagdenvlies.

Baarmoeder(mond)

De baarmoedermond zit aan het einde van de vagina. Via de baarmoedermond en baarmoederhals is de baarmoeder verbonden met de vagina. Sommige vrouwen vinden het prettig als er tijdens de seks tegen hun baarmoedermond aan gestoten wordt, anderen vinden dit juist onprettig of pijnlijk. Een pijnlijk gevoel (diepe pijn) kan komen door onvoldoende opwinding en/of seks in een standje waarbij de penis diep naar binnen gaat. Bij seksuele opwinding wordt de baarmoeder opgetrokken en kantelt deze wat naar achteren. Tijdens een orgasme trekken zowel de spieren in de vaginawand als in de baarmoeder zich samen.

‘G-spot’

De G-spot bestaat niet. Eigenlijk is dit gewoon een plekje in de bovenwand van de vagina waar je de achterkant van de clitoris kunt voelen. Bij opwinding zwelt de clitoris op en wordt dit plekje extra gevoelig. Je kunt dit plekje voelen als je een vinger in de vagina brengt, met de handpalm naar de buik. Door met je vinger de ‘kom hier’-beweging te maken wordt de clitoris van binnenuit gestimuleerd. Dit kan zorgen voor een intenser orgasme.

Anus

De anus zit aan de achterkant tussen de billen. De anus wordt afgesloten door twee kringspieren: de binnenste en de buitenste kringspier. Je gebruikt de anus om te poepen, maar deze kan ook een rol spelen tijdens de seks. De anus is namelijk erg gevoelig. Aanraken en strelen met de vinger vinden sommige mensen prettig. Net als de anus ingaan met vingers of penis. Wees wel voorzichtig en gebruik altijd voldoende glijmiddel. Het slijmvlies van de anus is namelijk kwetsbaar.

Perineum

Het perineum is het stukje huid tussen de vulva en de anus. Strelen of likken van dit gedeelte kan een fijn gevoel geven omdat er vrij veel zenuwuiteinden zitten.

Vaginisme overwon ik samen met mijn man

Lees het verhaal over hoe Janna en Piet samen vaginisme overwonnen

Vaginisme

Veelgestelde vragen

  • Is het ongezond als je vagina ergens naar ruikt?

    Nee. Het is heel normaal dat een vagina een luchtje heeft. De vagina moet licht zuur ruiken als je niet opgewonden bent. Als je vagina “visachtig” ruikt heb je waarschijnlijk een infectie. Ga dan naar je huisarts.

  • Is het goed om je vagina te wassen met zeep?

    Nee. Door het gebruik van zeep kan de zuurgraad van je vagina verstoord worden. Gebruik dus geen zeep om je vagina te wassen. Alleen wassen met lauw water is beter.

  • Is het raar als je buitenste schaamlippen uitsteken?

    Nee. Bij veel vrouwen zijn de binnenste schaamlippen wat langer dan de buitenste. Dat is heel normaal.

  • Zien de meeste vagina's er strak en glad uit?

    Nee. Dat beeld geven pornofilms en blaadjes, maar dat is onnatuurlijk. Bij de meeste vrouwen is de vagina wat onregelmatiger. En daar is niets mis mee.

  • Past er maar één maat penis in je vagina?

    Nee. Je vagina is flexibel en past zich aan naar het formaat penis dat erin zit.

  • Kunnen tampons en andere voorwerpen in je vagina verdwijnen?

    Nee. Je vagina is afgesloten aan de binnenkant: het is een flexibele ruimte die eindigt bij de baarmoedermond. In niet opgewonden toestand is je vagina ongeveer 7 centimeter diep.

     

Huisarts achter bureau is in gesprek met de twee personen aan de andere kant van het bureau.
Hulp bij problemen

In elke levensfase kunnen seksuele problemen voorkomen. Heb je ergens last van en zoek je hulp? Neem dan contact op met de huisarts of seksuoloog.

Zoek hulp

Uw browser (Internet Explorer 11) is verouderd en wordt niet meer ondersteund. Hierdoor werkt deze website mogelijk niet juist. Installeer Google Chrome of update uw browser voor meer internetveiligheid en een beter weergave.