‘Echt gekke dingen doen we niet, maar de intimiteit is er wel’

Prostaatklachten

Wim: ‘Ik was al met prepensioen toen ik klachten kreeg. In 2015 bleek na onderzoeken dat ik prostaatkanker had. Ik koos voor een operatie met een robot, voor minder inwendige schade en een snel herstel. Toch wist ik dat de kans groot was dat de zenuw die van de hersenen naar de penis gaat zou worden doorgesneden. Mijn erecties waren al minimaal door de prostaatklachten; dat zou nu helemaal afgelopen zijn. Ons seksleven zou totaal veranderen.’

Lies: ‘Het was op dat moment kiezen tussen het behoud van die zenuw en je leven. Wat zeg je dan? We kozen voor het leven. Wat de gevolgen echt zijn, ervaar je pas later.’

Behoefte aan seks

Wim: ‘Ik mocht de tweede dag na de operatie weer naar huis. Daarna ben ik zo´n anderhalve week incontinent geweest, dat was het. Na zes weken mocht ik weer fietsen en wat later kwam ook de behoefte aan seks terug. Maar een zaadlozing houdt op als je prostaat verwijderd is en je hebt geen erectie meer. Twee grote dingen zijn weg, alleen houden je hersens daar geen rekening mee. Je blijft gewoon testosteron aanmaken en de behoefte om seks te hebben zit in je hele systeem. Hoe ga je dat dan oplossen als het niet meer gaat als voorheen? Vanuit het ziekenhuis kregen we twee mogelijkheden. We konden zorgen voor een erectie door een spuit in de penis of het gebruik van een pomp. We hebben het allebei geprobeerd. Het was gehannes en gedoe, het was pijnlijk en de erectie was minimaal. De behoefte aan seks was hierdoor snel weg. Toen hebben we tegen elkaar gezegd: dit gaan we niet meer doen. Seks heb je omdat het fijn is, niet omdat het moet.’

Lies: ‘Het lijkt dan het makkelijkst om te zeggen: nu is het klaar, het is goed zo. Maar zo werkt het niet, dan mis je toch iets dat mooi is in je leven. Het is belangrijk elkaar te blijven aanraken en dit samen te beleven.’

Samen klaarkomen

Wim: ‘Als je klaarkomt, valt alle spanning van je af. Als je die spanning niet kwijt kunt, word je op den duur gek. Tenminste, zo werkt dat bij mij. Na een half jaar begon het echt moeilijk te worden. Toen zijn we samen gaan experimenteren en hebben we een oplossing gevonden. Wij hebben daarbij ook veel gehad aan tips uit een blad voor patiënten. We kunnen nu tot een hoogtepunt komen door elkaar langdurig intiem te betasten. In mijn penis zit geen beleving, daar gebeurt helemaal niets. In mijn scrotum, zeg maar mijn ballen, heb ik wel gevoel. Als mijn vrouw mij daar op een bepaalde manier lang aanraakt, kan dat tot een hoogtepunt leiden. Dan kom ik dus toch klaar. Dat gebeurt in mijn hoofd, zonder zaadlozing. Het is ook minder heftig en vrij kort, maar ik beleef het wel. Dat geeft innerlijk rust en de spanning om seks te hebben is daarna weg. En nu, na zes jaar, lukt het nog steeds. Meestal vrijen we in het weekend. We nemen de tijd en komen allebei aan bod. Lies kan nog normaal tot een hoogtepunt komen, maar ik ben niet meer in haar. Daar gebruiken we tegenwoordig vaak een speeltje bij, dat helpt. Het gaat om kijken en voelen of de ander het leuk vindt. Ik heb als man wel de operatie gehad, maar je hebt de gevolgen met zijn tweeën. Zoals je ook intimiteit met zijn tweeën beleeft. Je bent met elkaar in het huwelijk gegaan. Je hebt kinderen en kleinkinderen. Dat samen-gevoel vind ik heel belangrijk, daar moet je aan werken. Als je dat laat verslonzen, dan gaat het niet goed.’

Intimiteit

Lies: ‘De behoefte om aangeraakt te worden blijft. Het zou jammer zijn als de intimiteit op latere leeftijd door zo’n operatie helemaal wegvalt. Op deze leeftijd en in deze situatie heb je meer behoefte aan intimiteit dan aan seks. Klaarkomen is leuk, maar niet altijd nodig. Als je lekker tegen elkaar hebt aangelegen en geknuffeld, dan is dat ook heerlijk. Het hoeft niet altijd verder te gaan, maar ook die behoefte is er. We kwamen samen op een nieuw terrein, we proberen dingen uit. Wat een van ons niet leuk vindt, doen we daarna niet meer. Sommige dingen zijn misschien wel beter nu. Omdat we anders met elkaar omgaan en meer de tijd nemen.’

Wim: ‘In onze relatie heb ik het meeste behoefte aan seksualiteit. Soms denk ik: werkt het op je negentigste ook nog zo? Is die behoefte aan seks er dan nog steeds? De standjes van vroeger kunnen nu niet meer. Door mijn klachten, maar ook door die van Lies. Maar ik kan het me niet voorstellen dat er een moment komt waarop je elkaar helemaal niet meer aanraakt. Als dat wegvalt, dan leef je in veel dingen langs elkaar heen. Seksuele ontlading hoort er voor mij ook bij, al is dat anders geworden dan in vroegere jaren. Omdat het hoogtepunt voor haar ook belangrijk is, gebruiken we een speeltje. Dat stimuleert enorm en doet wat ik niet meer kan. We hebben samen iets uitgezocht, op internet. Echt gekke dingen doen we niet, maar de intimiteit is er wel en we hebben er plezier in.’

Praten en nazorg

Lies: ‘Ik vind het best lastig erover te vertellen, met vriendinnen praat ik er ook niet over. Samen kunnen we er wel altijd goed over praten.’

Wim: ‘De kanker is bij mij gelukkig weg. Een keer per jaar laat ik de PSA-waarde meten, dat is steeds weer spannend. In het ziekenhuis ben ik bij de operatie zelf heel goed begeleid. In de nazorg op het gebied van seksualiteit kan nog heel wat verbeterd worden. Ik vind het belangrijk ons verhaal te vertellen vanwege het gemis bij mensen die elkaar niet meer aanraken. Na een prostaatoperatie, maar ook bij andere klachten. Dat is zo zonde, het hoeft niet voorbij te zijn. Er zijn allerlei manieren om een oplossing te vinden. Het gaat ook over respect voor elkaar en de behoeften vervullen die de ander heeft. Dit is niet het einde, er bestaan echt nog mogelijkheden.’

Dit artikel isverschenen in het Magazine van KBO-PCOB