Relaties zijn in het begin vol passie en worden daarna steeds intiemer. Een relatie kan vijf fasen doormaken in dat proces, maar welke fase de fijnste is en hoe dit van invloed is op de seks, kan per stel verschillen.
Relaties veranderen na verloop van tijd, in het begin zijn ze vol passie en worden daarna steeds intiemer. Je leert elkaar beter kennen, de verliefdheid wordt minder verliefd en je raakt op elkaar ingespeeld. Seksualiteit kan binnen een relatie ook veranderingen doormaken.
“Hoewel ik meerdere langdurige relaties heb gehad, vind ik het nog altijd lastig te bepalen wat ik wil. Mensen zeggen tegen me dat ik de lat te hoog leg. Maar ook: dat ik mijn hart moet volgen. Tja, daar kan ik niet veel mee. Gaandeweg heb ik toch wat lessen geleerd.”Anoniem
De vijf fasen
In een relatie zijn over het algemeen vijf fasen te onderscheiden. Sommige stellen doorlopen alle fasen, anderen slaan er een paar over. Zo kun je van de romantische fase direct in de fase komen waarin je je eigen weg zoekt of blijven hangen in de fase, waarin je een stel aan het worden bent:
Romantische fase: Twee mensen worden verliefd op elkaar. Alles is nog nieuw en je doet je best het elkaar naar de zin te maken. Vaak is er een groot verlangen naar samenzijn en gepassioneerde seks. Alles is heftig in deze fase, ook de seks.
Een stel worden: de roze wolk is over en je leert elkaar echt kennen. Je doet nog steeds veel samen, maar ontdekt ook dat jullie verschillend zijn. Partners proberen hun eigen plek te vinden in de relatie. Dit geldt ook voor de seksuele relatie.
Een stel zijn: je kent elkaar al wat langer, bent helemaal op je gemak bij elkaar en op elkaar ingespeeld. Er is sprake van vriendschap, vertrouwen en veiligheid, ook in de seks.
Je eigen weg (weer) zoeken: je steekt meer tijd in wat jij leuk vindt om te doen, los van je partner, bijvoorbeeld op zoek gaan naar een eigen hobby of afspreken met vrienden.
Balans tussen jezelf en de ander: de partners voelen meer basisvertrouwen voor elkaar. Ze kiezen voor de relatie zonder zichzelf op te geven. Ze voelen genoeg vertrouwen om verschillen tussen elkaar te accepteren en zijn niet meer bang om afgewezen te worden door de ander. Zo is verschil in seksuele behoefte of seksuele variatie geen probleem meer. Verschillen worden niet gezien als belemmerend, maar als verrijkend.
De laatste fase hoeft ook niet altijd de perfecte fase te zijn. Veel stellen kunnen ook in eerdere fasen al een goede balans vinden. Sommige mensen hebben een prettige relatie als ze elkaar goed aanvullen en weinig seks hebben (de fase: een stel zijn) of als ze heel erg hun eigen leven hebben (fase vier: je eigen weg zoeken). Pas als je zelf ontevreden wordt kun je kijken of dat te maken heeft met de fase waarin je zit en wat je daaraan zou kunnen doen.
De verschillende fasen
Ervaar jij binnen je relatie conflicten, sleur of heb je moeite om je eigen leven te behouden? Dat zou goed kunnen samenhangen met een bepaalde fase in jullie relatie. Welke problemen kunnen zich voordoen? Hoe kun je met deze problemen omgaan?
Fase 1: de romantische fase
Tijdens de eerste intensieve fase van een relatie kunnen problemen ontstaan als een tekort aan tijd en energie: een passionele relatie kost veel tijd en energie, waardoor je minder tijd hebt voor andere belangrijke dingen. Je ziet je vrienden minder vaak, je kunt je niet meer zo goed concentreren op je werk en je bent bijvoorbeeld vaak moe door onregelmatig slapen. Daarbij gaat elkaar leren kennen niet altijd vanzelf en kan dat botsingen geven. Wat kun je doen?
- Gun het jezelf om verliefd te zijn: het is normaal om een tijdje minder beschikbaar te zijn voor je omgeving als je verliefd bent. Deze fase verdwijnt (helaas) vanzelf.
- Tijd en energie beter verdelen: plan samen momenten in dat je bij elkaar bent. Dat geeft je ruimte om daarnaast tijd te besteden aan jezelf. Maak ook tijd om dingen naast je relatie te doen. Spreek weer eens af met vrienden of familie.
- Het is normaal dat je botsingen hebt met je partner als je elkaar leert kennen. Wat jij logisch en normaal vindt, is voor de ander misschien niet normaal. Bespreek wat je van elkaar verwacht. Dat geeft vaak duidelijkheid.
“Ik vond haar zo ontzettend leuk. We sliepen elke nacht samen en als we elkaar niet zagen sms-ten we elkaar continue. Ik kon nergens anders meer aan denken en we sliepen weinig. Op een gegeven moment merkte ik dat mijn werk eronder ging lijden. Toen hebben we afgesproken om alleen het weekend en twee nachten in de week samen te slapen. Dan kon ik de andere nachten genoeg slapen om weer fris op mijn werk te verschijnen. Dat vond ik zelf ook een stuk relaxter.”Robbert, 32.
Fase 2: een stel worden
In de tweede fase van de relatie is de roze wolk voorbij en leer je elkaar pas echt kennen. Daar horen soms teleurstelling en conflicten bij. Je leert je partner nu pas echt kennen, zonder roze bril op. Eigenschappen die je eerst zo leuk vond, kun je nu juist irritant vinden. Dat kan teleurstelling en twijfels geven: vind je hem of haar nog wel leuk? Daarnaast, toen je nog verliefd was leek alles vanzelf te gaan, nu blijkt dat je meer je best moet doen. Teleurstelling kan ook leiden tot conflicten. Je wilt bijvoorbeeld dat de ander verandert of zich aanpast, terwijl dat voor de ander niet heel duidelijk is. Een andere mogelijkheid is dat je jezelf gaat aanpassen aan de ander om de goede vrede te bewaren. Het gevaar bestaat dat je dan veel van jezelf inlevert en het je partner kwalijk gaat nemen als deze dat niet ziet. Dan kunnen nieuwe conflicten ontstaan.
Wat kun je doen?
- Geef aan wat je wel en niet wilt in je relatie. Door je mening te geven laat je zien wat je belangrijk vindt en hoe je wilt dat je partner met je omgaat.
- Ga eens na wat je irriteert bij je partner. Denk terug aan het begin van jullie relatie. De kans is groot dat je die eigenschappen eerder juist aantrekkelijk vond.
- Doe de oefening wensen positief formuleren.
“Toen ik verliefd was, vond ik het wel best dat hij steeds bepaalde wat we gingen doen. Nu pik ik dat niet meer, ik wil ook wat te zeggen hebben in onze relatie!”Jeffrey, 43 jaar
Fase 3: een stel zijn
In de derde fase zijn de partners erg op elkaar ingespeeld en zijn er weinig conflicten. Je kent elkaar zo goed en je voelt je zo op je gemak bij elkaar, dat de seksuele spanning verdwijnt. Je hebt minder seks of geniet er minder van, omdat het zo eentonig is geworden. Veel vrouwen missen een diepere verbinding en vinden de seks met hun partner teveel gericht op gemeenschap en orgasme. Het is vaak lastig hieruit te komen, omdat dit probleem er langzaam insluipt en er nauwelijks conflicten lijken te zijn. Doorbreek oude patronen in je seksuele relatie, bijvoorbeeld door nieuwe manieren van vrijen uit te proberen. Praat erover met je partner. Laat je inspireren door boeken, films en websites, heb op andere momenten van de dag seks en vrij eens een tijdje niet in bed, maar ergens anders. Leer elkaar opnieuw kennen en wees nieuwsgierig! Alleen je seksleven spannender maken is niet altijd de oplossing, omdat je uiteindelijk toch dezelfde partners blijft. Plan daarom eens een afspraakje om elkaar opnieuw te leren kennen. Doe dan alsof je elkaar nog niet kent.
“Ik weet niet goed wat het is. Uiteindelijk doen we heel vaak nog dezelfde dingen, maar het gevoel dat ik er vroeger bij had, is er niet meer.”Margje, 35
Fase 4: je eigen weg (weer) zoeken
Partners nemen weer wat meer ruimte voor wat zij zelf willen met het risico is dat ze langs elkaar heen leven. Dan bestaat vaak de angst voor uit elkaar groeien. Partners verliezen interesse in elkaar, delen minder seksuele gevoelens, worden verliefd op een ander of hebben zelf seks hebben buiten de deur. Partners blijken op verschillende manieren met deze angst om te gaan. Ze stoppen dan bijvoorbeeld met een hobby, waarvan ze denken dat hun partner zich daaraan ergert. Dat lost het probleem echter niet op, omdat niet is gecheckt of de partner dit inderdaad fijn vindt. Door dat wel te doen kun je misverstanden voorkomen. De ander claimen kan ook een reactie zijn om je relatie te redden. Je bent bang om je partner te verliezen en gaat aan hem of haar hangen.
Wat kun je doen?
- Ga na wat jullie bindt. Waarom zijn jullie bij elkaar? Wat hebben jullie opgebouwd?
- Plan vaste momenten waarop je elkaar spreekt en ziet. Het kan goed zijn een ritueel te hebben, waarop je kunt terugvallen, zoals iedere zondagochtend samen ontbijten.
- Wil je je best doen om meer tijd en energie in de relatie te steken? Heb je daarvoor een idee? Check dan bij je partner of deze daar inderdaad blij mee is.
- Probeer niet ten koste van alles te zorgen voor gemeenschappelijke activiteiten en interesses. Je kunt ook een fijne relatie hebben als je meer gericht bent op jezelf, als jullie het daar samen maar over eens zijn.
“We leefden totaal langs elkaar heen. Ik kwam laat thuis van het werk, dan had zij al gegeten met de kinderen en zat ze moe op de bank. In het weekend hadden we de boodschappen en sport van de kinderen. Toen hebben we een afspraak gemaakt om elke woensdagavond de tijd te nemen voor elkaar. Dat klinkt een beetje suf, maar dat werkt echt. We praten dan of vrijen of we kijken een film. We hebben weer veel meer oog voor elkaar.”Rube, 45 jaar
Fase 5: balans tussen jezelf en de ander
Partners kunnen zichzelf zijn en hebben een prettige relatie. In deze fase is er eigenlijk geen typisch probleem. De ander wordt geaccepteerd zoals hij of zij is. Het verschil tussen elkaar wordt niet gezien als belemmering maar als een positieve verrijking binnen de relatie. Wat kan gebeuren is dat bepaalde gebeurtenissen ervoor zorgen dat je weer terugvalt in een eerdere fase, bijvoorbeeld een ingrijpende gebeurtenis kan maken dat je je weer helemaal richt op je partner en minder op jezelf.
Passie en intimiteit
Relaties zijn in het begin meestal passioneel in het begin en worden daarna steeds intiemer. De passie wordt dan tegelijkertijd vaak minder. Wat zijn intimiteit en passie precies? Hoe kun je in een intieme relatie passie ervaren? Wat kun je doen om de intimiteit te vergroten?
In het begin van een relatie ben je erg verliefd, vooral op elkaar gericht en heb je een enorme hoeveelheid energie. De eerste periode kenmerkt zich door veel passie. Je ervaart passie als iets je in vuur en vlam zet en je levenslust geeft. Het gaat gepaard met een hevig verlangen en een sterke fysieke reactie. Je brandt van binnen, je kunt je warm voelen en moeite hebben om te denken of juist je aandacht maar op één ding te richten. Passie geeft energie. Wanneer het om seksualiteit gaat, zorgt passie ervoor dat je je helemaal kan laten gaan.
Verliefdheid en passie gaan vaak samen in het begin van een relatie. Verliefdheid kan soms voelen als een soort verslaving aan de ander: je wilt graag zoveel mogelijk tijd met de ander doorbrengen, ziet alleen maar mooie kanten van iemand, kan eindeloos naar je liefde kijken of luisteren en vindt het vaak fijn om over diegene te praten met de mensen om je heen. Verliefdheid gaat meestal na een periode over. Dat kan verschillen per persoon. Soms gebeurt het al na een week, anderen zijn jarenlang verliefd.
Veelgestelde vragen
-
We zijn nu 7 jaar getrouwd en het lijkt wel alsof we steeds meer broer en zus worden. Hoe komt dat?
Dat is een bekend verschijnsel: je kent elkaar zo goed en je bent zo op je gemak bij elkaar, dat de seksuele spanning verdwijnt. Als je dat niet prettig vindt kun je zelf actie ondernemen om je relatie weer spannender te maken.
-
Ik heb al 10 jaar een relatie, maar de sleur sluipt erin. Hoe krijg ik weer passie in mijn relatie?
Wanneer je lang bij elkaar bent, kan het gebeuren dat je op een gegeven moment weinig inspiratie meer hebt voor je seksleven. Je vrijt waarschijnlijk vaak op dezelfde manier, je denkt dat je alles geprobeerd hebt en dat er niet veel nieuws aan je partner te ontdekken is. De belangrijkste tip is om uit je vaste patroon van vrijen te komen. Probeer eens nieuwe manieren van vrijen uit, op een andere plek, verander eens van rol en doe nieuwe inspiratie op uit films of verhalen van anderen.