Sterilisatie

Wat is sterilisatie?

Sterilisatie is een operatie om een man of een vrouw definitief onvruchtbaar te maken. Bij een sterilisatie van een man of persoon met een penis worden de zaadleiders afgesloten. Bij een vrouw of persoon met een baarmoeder worden de eileiders geblokkeerd of verwijderd. Na de operatie is het heel moeilijk om de sterilisatie ongedaan te maken. Je moet dus zeker weten dat je geen kinderen (meer) wilt.

Vrouwen

Een gynaecoloog voert de operatie uit. Tijdens de operatie worden de eileiders dichtgemaakt of verwijderd. Hierdoor kunnen er geen zaadcellen meer bij de eicel komen. De vrouw wordt dus niet meer zwanger. De eicellen komen terecht in de buikholte waar ze worden afgebroken. Dat is niet ongezond. Er verandert verder niets aan haar lichaam of haar zin in seks. Ze kan gewoon klaarkomen en blijft ook gewoon ongesteld worden.

Mannen

Een uroloog voert de operatie uit. Tijdens de operatie worden de zaadleiders afgesloten. De zaadcellen die in de balzak worden gemaakt, kunnen dan niet meer in het zaadvocht komen en worden door het lichaam afgebroken. Dat is niet ongezond. Doordat er geen zaadcellen meer in het sperma zitten, kan de man geen vrouw meer zwanger maken. Er verandert verder niets aan zijn zin in seks, zijn erectie en het klaarkomen. Het sperma blijft er hetzelfde uit zien.

Hoe werkt sterilisatie?

Sterilisatie is een operatie. Het gaat anders bij vrouwen dan bij mannen.

Sterilisatie vrouwen

Je huisarts verwijst je door naar een gynaecoloog. Voor de operatie word je in een diepe slaap gebracht (narcose). Tijdens de operatie maakt de gynaecoloog 2 of 3 kleine sneetjes in je buik. De eileiders worden afgesloten met een ringetje of klemmetje, of ze worden dichtgebrand of weggehaald. De gynaecoloog bespreekt dit van tevoren met je. Dan worden de sneetjes weer gehecht. De operatie duurt ongeveer een half uur. Meestal kun je dezelfde dag nog naar huis. Je moet dan 3 dagen herstellen. Je kunt dan nog wat buikpijn hebben. Na 10 dagen haalt de gynaecoloog je hechtingen er weer uit.

Sterilisatie mannen

De huisarts verwijst je door. Een uroloog voert de operatie uit. Tijdens de operatie wordt de huid van de balzak verdoofd. Via een heel klein sneetje bovenin de balzak worden de zaadleiders doorgesneden en dicht gemaakt. De operatie duurt ongeveer een half uur. Na de operatie moet je 2 dagen rustig aan doen. De hechtingen lossen vanzelf op. De eerste 3 maanden kunnen er nog zaadcellen in het sperma zitten. Daarom moet je de eerste 3 maanden nog een condoom of andere anticonceptie gebruiken. Na 3 maanden ben je onvruchtbaar en kun je geen vrouw meer zwanger maken.

Voor- en nadelen van laten steriliseren

Voordelen

• Je hoeft nooit meer aan anticonceptie te denken
• Als je als stel geen kinderwens (meer) hebt, is dit voor de man een manier om verantwoordelijkheid te nemen voor anticonceptie
• Het heeft geen invloed op je seksleven
• Vrouwen die bevallen met een keizersnede en geen kinderen meer  willen, kunnen zich tegelijk laten steriliseren
• De kans op eierstokkanker wordt iets kleiner als de eiderstokken worden dichtgemaakt of verwijderd

Nadelen

• Sterilisatie is voor altijd. Je kunt dus helemaal geen kinderen meer krijgen. Alleen als bij een vrouw de eileiders met een klemmetje zijn dichtgemaakt, kunnen ze soms weer open gemaakt worden
• Mannen zijn na sterilisatie pas na 3 maanden onvruchtbaar
• Je moet in 1 keer een groot bedrag betalen
• Bij een operatie zijn er altijd risico’s, bijvoorbeeld op een bloeding of een ontsteking
• Je bent niet beschermd tegen soa’s

Heb je losse seksuele contacten? Of heb je een vaste partner, maar zijn jullie niet allebei negatief getest op soa's? Gebruik dan ook een condoom om soa's te voorkomen.

Mogelijke bijwerkingen van een sterilisatie

Voor mannen

• De eerste dagen kan er bloed uit de wond komen of kan de huid rond de wond dik worden
• De balzak kan een paar dagen pijnlijk voelen
• Soms kunnen operatiewondjes gaan ontsteken. De wondjes mogen de eerste 2 dagen niet nat worden
• Het kan zijn dat je een bobbeltje van een paar millimeter blijft voelen waar het sneetje is gemaakt. Dit is normaal littekenweefsel.

Je hormonen en je zin in seks veranderen niet door sterilisatie. Je krijgt net zo makkelijk een erectie en ook het klaarkomen verandert niet. De hoeveelheid sperma blijft hetzelfde, alleen zitten er geen zaadcellen in.

Voor vrouwen

• De eerste dagen kun je buikpijn hebben
• Je kunt last hebben van de narcose, bijvoorbeeld moe of misselijk worden of keelpijn krijgen
• Risico’s door de operatie (bijvoorbeeld een bloeding of ontsteking)
• Als er een ringetje of klemmetje wordt gebruikt, kan het zijn dat je lichaam daar niet goed op reageert.

Ook bij vrouwen verandert er niets aan de hormonen, de zin in seks en het klaarkomen. Ook word je gewoon ongesteld, alleen komt er dan geen eicel mee.

Betrouwbaarheid

Een sterilisatie is heel betrouwbaar, want je wordt onvruchtbaar. Er is een hele kleine kans dat je na een sterilisatie toch nog vruchtbaar bent. Minder dan 5 van de 1000 mannen die zijn gesteriliseerd, maken per jaar toch een vrouw zwanger. Van de 1000 vrouwen die voor sterilisatie kiezen, worden per jaar minder dan 5 toch zwanger.

Een operatie om je toch weer vruchtbaar te maken, lukt vaak niet. Je moet er dus van uitgaan dat sterilisatie voor altijd is.

Voor wie is sterilisatie geschikt?

Sterilisatie is geschikt voor vrouwen en mannen die:

• Zeker weten dat ze geen kinderen (meer) willen
• Niet (meer) aan anticonceptie willen denken
• Geen hormonen of condooms (meer) willen gebruiken (maar alleen condooms beschermen je tegen soa’s!)

Weet je 100% zeker dat je nooit meer kinderen wilt? Alleen dan is sterilisatie een goede keus.

Wat kost sterilisatie?

Sterilisatie van de man kost tussen € 350,00 en € 450,00. Bij vrouwen is sterilisatie ingewikkelder en gebeurt dit onder narcose. Voor vrouwen zijn de kosten daardoor hoger: tussen de €1300,00 en €1500,00.

Alleen aanvullende verzekeringen vergoeden de kosten van sterilisatie.

Waar kun je je laten steriliseren?

Een huisarts moet je doorverwijzen voor de operatie. Voor mannen is dat naar een uroloog, voor vrouwen naar een gynaecoloog.

Tips voor de partner

Zowel mannen als vrouwen kunnen gesteriliseerd worden. Voor een sterilisatie moet je soms in een keer een groot bedrag betalen. Het kan spannend en ingrijpend zijn om gesteriliseerd te worden. Je kunt je partner steunen bij een sterilisatie. Samen kun je een ongewenste zwangerschap voorkomen. Dit doe je door:

• te weten welke vormen van sterilisatie er zijn
• samen naar de huisarts en het ziekenhuis te gaan
• begrip te hebben voor je partner als hij/zij pijn ervaart
• mee te betalen aan de kosten

Is jouw sekspartner gesteriliseerd, maar zijn jullie niet allebei negatief getest op soa’s? Gebruik dan een condoom.